W książce podjęta została próba prezentacji podstawowych problemów współczesnej prozy rosyjskiej, rozpatrywanych w perspektywie postaci literackiej oraz jej postrzegania świata. Za główny rys egzystencji bohatera uznano różne formy doświadczania kryzysu i rozdarcia. Transformacja lat 19851991 dała literaturze rosyjskiej możliwości, jakich nie miała w ubiegłych dziesięcioleciach. Pojawiły się sprzyjające warunki do poruszenia wielu tematów tabu, a także wyjścia poza estetyczny wzorzec realizmu, preferowany w polityce kulturalnej poprzednich epok. Autorkę interesuje przede wszystkim położenie bohatera, którego w nowych okolicznościach pisarze stawiają przed koniecznością redefinicji swojej tożsamości. Ofiara czy kat? Harmonijna osobowość czy człowiek niedorobiony? Opancerzony czy otwarty? Empatyczny czy o zmilitaryzowanej świadomości? Za poręczną metaforę dla opisu doświadczeń człowieka we współczesnej prozie rosyjskiej autorka przyjmuje pojęcie szczeliny. W przypadku analizowanej prozy może mieć ono wydźwięk negatywny i wtedy jest ekwiwalentem braku, milczenia, ukrywania, rozproszenia wiąże się bezpośrednio z traumatycznymi wydarzeniami rosyjskiej historii XX wieku. W wariancie pozytywnym warto zwrócić uwagę na egzystencjalne ujęcie bycia, kiedy dążenie do pełni oraz ujawniane w procesie refleksji przeciwieństwa, sytuujące jednostkę w rozdarciu, w przestrzeni sporu, heraklitejskiej wojny, dzięki logosowi myśli i czynności skupiania, pozwalają osiągnąć stan harmonii.
