Szymon Nowak Book order

Spis treści: Wstęp I. Plany Powstania II. Sowieci pod Warszawą III. Reakcja Niemców IV. Stare Miasto w ogniu walki V. Wyjść do lasu czy walczyć w mieście? VI. Pierwsza próba odblokowania Starówki 13 sierpnia 1944 r. VII. Dwa ataki na Dworzec Gdański VIII. Wojska i uzbrojenie przeciwników IX. Planowanie akcji przebicia do Śródmieścia X. Atak od strony Śródmieścia XI. Kanałowy desant na plac Bankowy XII. Przebicie ze Starówki XIII. Przejście grupy por. Jerzego i ppor. Morro XIV. Ewakuacja kanałami i podsumowanie walk na Starówce XV. Jan Mazurkiewicz Radosław XVI. Zbigniew Ścibor-Rylski Motyl XVII. Jan Kajus Andrzejewski Jan Zakończenie Załączniki Wybrana bibliografia Spis map O książce: Powstanie Warszawskie to jedna z najbardziej znamienitych bitew w polskiej historii. Niepodległościowy zryw pięćdziesięciu tysięcy żołnierzy ochotniczej armii i dwumiesięczna walka niepokornego miasta z niemieckim okupantem nie znajduje również porównania w historii powszechnej II wojny światowej. Niemieckie ludobójstwo (gdzie w ciągu kilku dni wymordowano 50 tys. cywilnych mieszkańców Woli), brak symetrii sił i środków walki wykorzystanych przez stronę polską oraz niemiecką, niewyobrażalne poświęcenie powstańców i cywilów, a wreszcie hitlerowska zagłada pokonanego już miasta wszystkie te czynniki stanowią o wyjątkowości tego historycznego wydarzenia. Dla Polaków Powstanie Warszawskie to świętość, której w żaden sposób nie można szargać, a obszar miasta to niepowtarzalne miejsce praktycznie na każdym kroku poświęcone krwią Polaków. Powstanie Warszawskie to nieskazitelne klejnoty naszej historii, a najpiękniejszym diamentem jest w nich obrona Starówki. Powstańcze walki na warszawskim Starym Mieście, obok końcowych bojów na Górnym Czerniakowie, porównywane były i są do najcięższych bitew miejskich toczonych w czasie II wojny światowej, np. tej rozegranej na przełomie 1942/1943 r. w Stalingradzie. Tym bardziej należy szczegółowo przyjrzeć się toczonym tam bojom oraz przeanalizować tematykę prób przebicia niemieckiej blokady tej dzielnicy, podjętych przez polskich żołnierzy armii powstańczej pod koniec sierpnia 1944 r. ... O autorze: Szymon Nowak to urodzony w 1973 r. historyk i pisarz, absolwent Mazowieckiej Wyższej Szkoły Humanistyczno-Pedagogicznej w Łowiczu i podyplomowych studiów Collegium Civitas w Warszawie. Pracował w Biurze Edukacji Narodowej IPN, aktualnie zatrudniony w Muzeum Dzieci Polskich ofiar totalitaryzmu w Łodzi. Jest członkiem Stowarzyszenia Szarych Szeregów Oddział Skierniewice. Jego zainteresowania historyczne oscylują głównie wokół Powstania Warszawskiego i Żołnierzy Wyklętych. Niniejsza praca jest jego 30 książką w dorobku, a ostatnio wydane publikacje to: Niechciani Generałowie (2018), Dworzec Gdański 1944 (2019), Lekarz z Auschwitz (2020), Na Łamach. Wojna Powstanie Wyklęci (2020) i Czerniaków 1944 (2022).

Na polach w okolicy miejscowości Budy Zosine, między Warszawą a Skierniewicami niedaleko Jaktorowa, 29 września 1944 r. rozegrała się walka partyzanckiej Grupy AK Kampinos. Zgodnie z polską historiografią, batalię tę nazywamy bitwą pod Jaktorowem. Niemieckie meldunki z czasu tych walk określały ją natomiast jako starcie pod Baranowem lub Żyrardowem. Polskie zgrupowanie partyzanckie, po wyjściu z osłony lasów Puszczy Kampinoskiej, wywalczyło sobie drogę przez niemiecką zaporę stworzoną na linii szosy Warszawa Leszno Kampinos Sochaczew. Bitwa pod Jaktorowem, ostatni akord w działaniach Grupy Kampinos jako zwartej jednostki bojowej, rozpoczęła się około godziny 11, trwała do późnych godzin nocnych. W jej wyniku śmierć poniosło 150 żołnierzy, około 200 zostało rannych, a kolejnych 200 dostało się do niewoli.

Styczeń 1945 r. W Auschwitz-Birkenau pozostaje 4800 więźniów, którzy nie nadawali się nawet do pędzenia na zachód w marszach śmierci. Komory gazowe wysadzono w powietrze, a wojska sowieckie wdzierają się w głąb obrony hitlerowskiej w takim tempie, że obozowi SS-mani nie zdążyli zabić garstki ocaleńców. 5 lutego Józef Bellert wraz z grupą ponad trzydziestu krakowskich lekarzy i pielęgniarek wyjeżdża do Oświęcimia. Przez osiem miesięcy prowadzi prawdopodobnie największy szpital polowy w Europie. Mimo braku kanalizacji, wody, jedzenia i leków niesie pomoc medyczną wyzwolonym więźniom. Jego pacjenci ważą średnio 25-30 kg. Zapadają na dur brzuszny i gruźlicę, nękają ich biegunki głodowe, obrzęki i odleżyny. Boją się ludzi w kitlach i strzykawek, które kojarzą im się z zastrzykami z fenolu, którymi niemieccy zwyrodnialcy uśmiercali chorych więźniów. Trudno w to uwierzyć, ale z 4800 chorych wróciło do życia i zdrowia 4620 pacjentów. Józef Bellert – cichy bohater, którego biografią można obdzielić kilkanaście osób. Konspirator PPS, żołnierz Legionów i sanitariusz brygady Piłsudskiego, działacz niepodległościowy i społeczny, żołnierz września 1939 i Powstaniec Warszawski. Skromny lekarz powiatowy z Pińczowa. „Odznaczeń wojskowych nie posiadam, gdyż o nie nie dbałem, ani nie starałem się”. „Jeszcze pod koniec życia samotnym chorym robił zakupy lub palił w piecu”. Lekarz, który ocalonym z piekła przywrócił godność, zdrowie i wiarę w człowieka.

Styczeń 1945 r. W Auschwitz-Birkenau pozostaje 4800 więźniów, którzy nie nadawali się nawet do pędzenia na zachód w marszach śmierci. Komory gazowe wysadzono w powietrze, a wojska sowieckie wdzierają się w głąb obrony hitlerowskiej w takim tempie, że obozowi SS-mani nie zdążyli zabić garstki ocaleńców. 5 lutego Józef Bellert wraz z grupą ponad trzydziestu krakowskich lekarzy i pielęgniarek wyjeżdża do Oświęcimia. Przez osiem miesięcy prowadzi prawdopodobnie największy szpital polowy w Europie. Mimo braku kanalizacji, wody, jedzenia i leków niesie pomoc medyczną ocalonym więźniom. Jego pacjenci ważą średnio 30 kg. Zapadają na dur brzuszny i gruźlicę, nękają ich biegunki głodowe, obrzęki i odleżyny. Boją się ludzi w kitlach i strzykawek, które kojarzą im się z zastrzykami z fenolu, którymi niemieccy zwyrodnialcy uśmiercali chorych więźniów. Trudno w to uwierzyć, ale z 4800 chorych przywrócił do życia i zdrowia 4400 pacjentów.

„Na Łamach” autorstwa Szymona Nowaka to zbiór felietonów o powstańcach, zdradach oraz dramatach wojny. Wszystko to zostało okraszone licznymi skanami dokumentów, zdjęciami lotniczymi, ale również fotografiami z prywatnych kolekcji powstańców. Ze Wstępu autora Nigdy nie myślałem, że będę pisać książki czy artykuły prasowe. To było coś tak niewyobrażalnego, jak lot w kosmos czy gra w reprezentacji Polski w piłce kopanej. Oczywiście uwielbiałem historię, lubiłem czytać książki i w jakimś sensie je zbierać, kolekcjonować. Ale nigdy nie pomyślałem sobie, że sam kiedyś będę autorem… Zmiana takiego spojrzenia na własne pisanie (kosmos!) nadeszła wraz z nauką na studiach historycznych. To wówczas mój profesor i promotor Tadeusz Rawski zwykł mawiać swoim studentom: „Wydawajcie swoje prace magisterskiej. Szkoda by obrastały kurzem gdzieś na dnie starej szuflady.” Moja obrona pracy magisterskiej (pt. Przyczółek Czerniakowski i jego żołnierze) zbiegła się w czasie z lekturą wyjątkowo słabej książki historycznej, po której przyszło olśnienie – ja bym mógł napisać to o wiele lepiej. Mając zatem na uwadze przekaz prof. Rawskiego i coraz bardziej krytyczne spojrzenie na teksty historyczne innych, po skończeniu studiów wysłałem tekst swojej pracy magisterskiej do kilkunastu wydawnictw. Ale od razu przeszło też orzeźwienie i kubeł zimnej wody na głowę. W ogóle mało kto odpowiedział na moją propozycję wydania takiej książki. A jeśli nawet przyszła jakakolwiek odpowiedź, to była jedynie lakoniczna odmowa. To nie dla mnie – pomyślałem i głęboko schowałem swój magisterski tekst Szymon Nowak

V lednu 1945 zůstalo v Osvětimi-Birkenau 4800 vězňů, kteří nebyli schopní se na vlastní pěst vydat na pochod smrti. Plynové komory a krematoria byly zničeny, a sovětská vojska rychle pronikla do tábora, což zabránilo dozorcům v zabíjení přeživších. Krátce po osvobození přijíždí lékař Józef Bellert s více než třiceti krakovskými lékaři a sestrami, aby provozovali pravděpodobně největší polní nemocnici 2. světové války v ruinách tábora. Vězni, kteří dostali šanci na nový život, byli léčeni i přes nedostatek základních potřeb. Pacienti vážili průměrně 25-30 kg a trpěli různými nemocemi, včetně tyfu a tuberkulózy. Mnozí se báli lékařů kvůli traumatickým vzpomínkám na injekce, které používali esesmani k zabíjení nemocných. Pomoc v takových podmínkách vyžadovala obrovskou sílu, a to i pro ty, kteří zažili válečné hrůzy. Pracovníci nemocnice čelili fyzickým a psychickým zraněním svých pacientů, což představovalo obrovské trauma. Přesto se podařilo navrátit k životu 4620 z 4800 pacientů.

Publikacja opowiada o natarciach na Dworzec Gdański w czasie Powstania Warszawskiego, które podejmowano dwukrotnie (w nocy 20/21 i 21/22 sierpnia 1944 r.). Miały one doprowadzić do trwałego połączenia pomiędzy powstańczymi dzielnicami Starówką i Żoliborzem. Oprócz wywalczenia stałego korytarza, na Stare Miasto miały wejść silnie uzbrojone (w broń zrzutową) kompanie przybyłe do Warszawy z Puszczy Kampinoskiej. Były to oddziały leśne przybyłe do centrum z Kresów Wschodnich, spod Nowogródka (Zgrupowanie Stołpecko-Nalibockie por. Pilcha Góry, Doliny), oddziały miejscowe z Rejonu VIII kpt. Krzyczkowskiego Szymona oraz różne grupy napływowe. Podczas natarć kompaniami kampinoskimi dowodził mjr Kotowski Okoń, a plan ataku wypracował żoliborski sztab ppłk. Niedzielskiego Żywiciela oraz gen. Pełczyński Grzegorz z Komendy Głównej AK. Operacja miała stanowić przełom w dotychczasowych walkach w stolicy, po którym Polacy mieli przejąć inicjatywę strategiczną. Niestety nocne akcje nie przyniosły spodziewanych efektów ataki załamały się w morderczym niemieckim ogniu, a drugie natarcie zastopował nieprzyjacielski pociąg pancerny. Dwukrotne ataki na Dw. Gdański to jedne z największych operacji ofensywnych Polaków w czasie Powstania Warszawskiego.

Bohaterowie i legendarni dow�dcy. Po wojnie nie mogli wr�cić do Polski. Dawny sojusznik ? Wielka Brytania przestała życzliwie traktować wojennych uchodźc�w w mundurach. Przestali być potrzebni. Aby utrzymać rodziny, kawalerowie orderu Virtuti zostawali barmanami, tapicerami i nocnymi cieciami.Na londyńskiej paradzie zwycięstwa w 1946 roku, w kt�rej obok Anglik�w i Amerykan�w maszerowali nawet sanitariusze z Fidżi i oddziały robocze z Seszeli, zabrakło Polak�w. Rząd Jego Kr�lewskiej Mości na dwa tygodnie przed defiladą rozwiązał Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie.Kontradmirał J�zef Unrug, dow�dca Polskiej Floty i Obrony Wybrzeża w 1939 roku. Po kapitulacji Kriegsmarine zaproponowała mu służbę w swoich szeregach. Odm�wił. Po wojnie, aż do lat pięćdziesiątych, naprawiał silniki w kutrach rybackich w Maroku.Gen. Stanisław Sosabowski ? tw�rca i dow�dca legendarnej polskiej brygady spadochronowej, szykowanej do desantu w okupowanej Polsce. Ostrzegał, że desant planowany pod Arnhem będzie zrzucony ?o jeden most za daleko?. W powojennym Londynie pr�bował sił w branży meblarskiej, a potem pracował przez lata jako magazynier.Gen. Tadeusz Komorowski ?B�r? ? komendant Armii Krajowej. Były W�dz Naczelny Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie utrzymywał się w Londynie z pracy tapicera.Gen. Stanisław Maczek ? dow�dca największej przedwrześniowej polskiej jednostki pancernej. W 1939 r. nie przegrał żadnej bitwy. Dow�dca ?Czarnych diabł�w?, bohater spod Falaise Chambois i Bredy. Żeby utrzymać przykutą do w�zka inwalidzkiego c�rkę Małgorzatę, podawał piwo jako barman i pilnował bramy klubu sportowego w Edynburgu.

Opowieści o ludziach bez skrupułów, którzy zbudowali swoje powojenne kariery na śmierci, tragedii i nieszczęściu innych. Zygmunt Lercel „Z-24” w czasie okupacji współpracował z Kripo – niemiecką policją kryminalną, podczas śledztwa bił i znęcał się nad rodakami. Brał udział w egzekucjach Żydów. Po wojnie podając się za przedstawiciela władz londyńskich skutecznie rozbił kilka oddziałów niepodległościowych. Edward Wasilewski „Huragan”, doświadczony partyzant i konspirator, bohater słynnej akcji polskiego podziemia na więzienie NKWD w Rembertowie. Współpracę z bezpieką rozpoczął od 500 złotowej nagrody na spodnie i buty. Marzył o karierze dziennikarza i UB mu pomogło. Henryk Wendrowski „Narbutt”, „Lawina”. Umiejętnie rozpracował środowisko Narodowych Sił Zbrojnych na Śląsku. Były akowiec po wkroczeniu Armii Czerwonej poszedł na współpracę z organizacją Smiersz (Smiert’ Szpionam). Wkrótce stał się etatowym pracownikiem Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Ryszard Grondkowski „Wulkan”, „Orlicz”. Specjalista od prowokacji i dowódca plutonu egzekucyjnego. Regina Mordas – Żylińska – Perlińska. To przez nią wpadła „Inka”, „Zagończyk”, i cały oddział w Bobolicach. Łączniczka i kurierka „Łupaszki”. Jerzy Vaulin „Warszawiak”, „Mar”. Zastrzelił majora Żubryda „Zucha” i jego ciężarną żonę. Nie czuł wyrzutów sumienia. Do końca życia twierdził, że major zginął w uczciwym pojedynku „on, albo ja”. Nadszedł czas, aby opisać losy zdrajców.Szymon Nowak, urodzony w 1973 r., absolwent wydziału historii Mazowieckiej Wyższej Szkoły Humanistyczno-Pedagogicznej w Łowiczu. Publikuje w czasopismach historyczno-wojskowych (np. „Militaria XX wieku”, „Biuletyn IPN Pamięć.pl”) oraz na stronach internetowych (np. historia.org.pl, Historia WP). Jest autorem książek o Powstaniu Warszawskim oraz o Żołnierzach Wyklętych. Nakładem Wydawnictwa Fronda ukazały się jego: Oddziały Wyklętych (2014), Warszawa 1944. Alternatywna historia Powstania Warszawskiego (2014), Dziewczyny Wyklęte (2015), Bitwy Wyklętych (2016) i Dziewczyny Wyklęte 2 (2016).

Major Kotwicz pozostaje do końca w okrążonych przez NKWD Surkontach.Młodzi żołnierze z Szarych Szereg�w bez jednego wystrzału uwalniają swego kolegę z komunistycznego więzienia w Łowiczu, wypuszczając na wolność kilkudziesięciu innych więźni�w. Młodzi podchorążacy pod Kurył�wką roznoszą w ataku na bagnety sowieckich frontowych weteran�w.15 największych bitew Żołnierzy Wyklętych. Rozbijane komunistyczne więzienia, ataki na bagnety i inne spektakularne akcje. Niezłomność, odwaga, braterstwo broni, miłość do Ojczyzny.