Piotr Piotrowski Books

Kontynuacja Awangardy w cieniu Jałty, uhonorowanej nagrodą im. J. Długosza oraz Premiera RP za wybitne osiągnięcia naukowe Agoraflia to słowo klucz do analizy kultury artystycznej Europy, jaka się ukształtowała po zimnej wojnie i upadku komunizmu. Autor opisuje procesy artystyczne i konkretne dzieła sztuki twórców, których ambicją było i jest uczestnictwo w tworzeniu demokracji. Analiza prowadzona jest zarówno w perspektywie historycznej, w rodniesieniu do tradycji artystycznej tej części Europy sprzed 1989 roku, jak też w synchronicznym porównaniu doświadczeń kulturowych różnych krajów dawnej Europy Wschodniej. Nie jest to systematyczny wykład historycznoartystyczny, raczej studium konkretnych zjawisk, układające się jednak w zwartą propozycję wizji historii sztuki czasów transformacji. Konkretne analizy takich zagadnień, jak: topografia artystyczna, gender, biopolityka, pamięć, presja nacjonalizmów, cenzura polityczna, nowe muzea itp., poprzedza próba teoretycznego uporządkowania terenu badawczego, skupiona wokół wielowymiarowego rozumienia roku 1989 w badaniach historycznoartystycznych.

Znaczenia modernizmu to analiza polskiej sztuki od połowy lat czterdziestych do czasów współczesnych. Autor omawia problem trwania oraz rozwoju modernistycznych pojęć i wartości dostrzeganych w dyskursach krytycznych i praktyce twórczej rozmaitych formacji artystycznych: od malarstwa abstrakcyjnego i figuratywnego, przez kręgi polskiej neoawangardy, po twórczość lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. W interpretacjach powojennej kultury artystycznej wykorzystuje aparat wypracowany na gruncie współczesnej humanistyki. Sztuka widziana jest jako dynamiczna struktura uwikłana w mechanizmy władzy, procesy społeczne i napicia polityczne, słowem, w szerokim kontekście zmian historycznych zachodzących w Polsce w ciągu ostatnich dziesięcioleci.

Zásadní dílo polského historika umění Piotra Piotrowského Významy modernismu. K historii polského umění po roce 1945 přibližuje stěžejní momenty polského výtvarného umění od konce druhé světové války až po 90. léta. Piotrowski výtvarnou scénu interpretuje v kontextu společenské a politické situace a odvážně polemizuje s celou řadou zavedených, až sebemytologizujících interpretací – například rozdělení umění z dob minulého režimu na oficiální a neoficiální. Nevyhýbá se ani kritice vývoje polské společnosti v 90. letech, včetně role katolické církve a hnutí Solidarita. Kniha čtenáře seznámí s různými přístupy k dědictví modernismu: od poválečné krize obrazu přes neoavantgardu 60. a 70. let až po postmodernismus konce 20. století. Piotrowski si všímá toho, jak a proč se pozice výtvarného umění v Polsku lišila od jiných zemích sovětského bloku a vysvětluje, čím se toto umění nakonec stalo lákavé pro západní kurátory. Publikace je vybavena bohatým obrazovým doprovodem. Originální vydání vyšlo v Polsku v roce 1999 (Piotr Piotrowski, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Poznań 1999), pro český překlad bylo použito druhé vydání z roku 2011.