Niniejsza edycja zawiera informacje o rozmaitych aspektach kultury muzycznej
jezuitów na ziemiach Polski i Litwy, zawarte w inwentarzach placówek
zakonnych, spisanych w wyniku kasaty Towarzystwa Jezusowego na przełomie roku
1773 i 1774. Inwentarze te opisują stan 55 obiektów usytuowanych na ziemiach
pozostałych pod panowaniem polskim po pierwszym rozbiorze: 16 kolegiów, 7
rezydencji, 2 domów nowicjackich, 2 domów profesów i 2 domów trzeciej probacji
oraz 26 kościołów lub cerkwi położonych w misjach lub majątkach jezuickich.
Źródła tego typu nie były dotąd niemal w ogóle wykorzystywane w badaniach nad
jezuicką kulturą muzyczną, które w ostatnich latach skupiały się przede
wszystkim na rękopisach i drukach muzycznych oraz dokumentacji zakonnej
zgromadzonej w Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie (historiae, litterae
annuae).
Edycja inwentarzy kolegium jezuickiego w Nowogródku i jego majątków,
sporządzonych po kasacie Towarzystwa Jezusowego na przełomie roku 1773 i 1774,
zawiera opracowanie krytyczne pięciu rękopisów dotychczas prawie
niewykorzystanych, przechowywanych w archiwach rosyjskich i białoruskich.
Materiał zawarty w edycji jest cenny dla przedstawicieli różnych dyscyplin,
takich jak historia sztuki i architektury, historia książki i edukacji,
historia miast, religioznawstwo, muzykologia, dzieje farmacji oraz historia
gospodarcza i demografia historyczna. Nowogródek stanowił ważne centrum
administracyjne, ponieważ był stolicą województwa i jednym z miejsc obrad
Trybunału Głównego Litewskiego. Osiedlenie jezuitów miało duże znaczenie dla
rozwoju miasta, które do tej pory pozostawało pod silnym wpływem kulturowym
Kościoła wschodniego. Placówka jezuicka w Nowogródku była czynna najpierw jako
stacja misyjna (1626-1631), potem jako rezydencja (1631-1714), a w końcu jako
kolegium (1714-1773). Na przestrzeni tego okresu jezuici rozwijali szeroko
zakrojoną działalność pedagogiczną, duszpasterską i społeczną, o której
świadczą m.in. zawarte w edycji katalog biblioteki i inwentarz apteki. Dla
przygotowania aparatu naukowego korzystano zarówno ze źródeł archiwalnych, jak
i z literatury. Oprócz archiwów w Moskwie i w Mińsku kwerenda objęła kilka
instytucji na terenie Polski, Litwy i Włoch (w tym wypadku szczególne
znaczenie ma Archiwum Rzymskie Towarzystwa Jezusowego). Wartością dodaną pracy
jest identyfikacja niemal wszystkich pozycji wzmiankowanych w katalogach
księgozbiorów jezuickich. Podjęto też próbę rekonstrukcji archiwum kolegium na
podstawie dokumentów pierwotnie wchodzące w jego skład, które po kasacie
Towarzystwa zostały przejęte przez Komisję Eedukacji Narodowej i do dziś dnia
zachowały w zespole 1603 Rosyjskiego Archiwum Państwowego Akt Dawnych.
Niezwykła, wręcz unikalna książka, która w oryginalny sposób ukazuje historię
Włoch postrzeganą przez pryzmat muzyki. Andrea Mariani szczegółowo omawia
rozwój włoskich pieśni i piosenek, analizując ich znaczenie w szerokim
kontekście kulturowym i językowym. Książka stanowi cenny wkład w
historiografię muzyki włoskiej, oferując Czytelnikom pasjonującą analizę
tekstów piosenek, odzwierciedlających przemiany społeczne, polityczne i
kulturowe w kluczowym dla kształtowania się narodu włoskiego okresie. Przez
chronologiczną i tematyczną analizę stu wybranych tekstów, książka przedstawia
obraz Włoch, który różni się od stereotypowych wyobrażeń. Włosi ukazani są nie
tylko jako pogodny naród z południowej krainy, ale również jako ludzie
zmagający się z trudnymi warunkami życia, dotknięci skutkami transformacji
kraju. Antologia Marianiego ukazuje przemiany włoskiej muzyki od elitarnej do
szeroko dostępnej i masowej muzyki rozrywkowej, jaką znamy dzisiaj. Co
znajdziesz w książce Historia Włoch w pieśniach i piosenkach? - Sto włoskich
pieśni i piosenek z tłumaczeniami na język polski - Polemikę ze stereotypowym
obrazem Włoch i Włochów - Historię Włoch przez pryzmat muzyki.
