Initial Coordinates meditates on Monika Herceg's earliest childhood memories in a small rural village near Petrinja in central Croatia as war breaks out in the 1990s. It can be read as a magical realist novel in verse, exploring the history of a family through financial hardships, domestic violence, animal abuse, and the overall decline of village life. Drawing directly on Croatian mythology, this bold, unforgettable work mimics oral traditions, reflecting the people whose lives helped shape Herceg's voice and perspective, one very much rooted in the resilience of nature's rhythms.
Z języka chorwackiego przełożyła Aleksandra Wojtaszek Okres ochronny. Moniki
Herceg to zbiór intymnych wierszy, w których wiedza o naukach przyrodniczych
zawiązała pakt z poezją. Poetka opowiada o osobistym doświadczeniu wojny i
uchodźstwa. Tytuł tomu nawiązuje do czasu pozornej ciszy, zawieszenia broni. W
tej właśnie ciszy słowa poetki dudnią ciężkim, zdyszanym galopem. Opowieść o
kobiecym bólu, przemocy i osamotnieniu, których doświadczenie wychodzi poza
ciało, biegnie wartko, choć niesie ze sobą ogromny ciężar. Poetka sięga do
realizmu magicznego, aby pogodzić dwa światy: ten, który nas otacza i zdarza
się, że atakuje, i ten wypływający z naszego wnętrza. Wyobrażenia meandrują w
znaczenia, znaczenia zmieniają szyki, by uderzyć w mocnej, zdecydowanej
frazie. Lovostaj. daje nadzieję – okres ochronny to czas, gdy można się
schować, wygoić rany, by z czasem znaleźć głębokie ukojenie w bliskości.
Monika Herceg jest aktywistką, dramaturżką, redaktorką i scenarzystką. To
najczęściej nagradzana chorwacka poetka młodego pokolenia. Monika Herceg (ur.
1990) – chorwacka poetka, scenarzystka, dramaturżka, redaktorka i aktywistka.
Autorka tomów poetyckich Početne koordinate (2018), Lovostaj. (2019) i Vrijeme
prije jezika (2020), a także dramatów Gdje se kupuju nježnosti (2020), Ubij
se, tata (2020) i Zakopana ćuda (2020). Jest najczęściej nagradzaną poetką
młodego pokolenia w Chorwacji, otrzymała wiele prestiżowych krajowych i
międzynarodowych wyróżnień, m.in.: Goran za mlade pjesnike, Kvirin, Fran
Galović, Slavić, Mostovi Struge, Na vrh jezika, Biber, Zvonko Milković i Lapis
Histriae. Pracuje jako redaktorka w jednym z największych chorwackich
wydawnictw Fraktura, należy także do redakcji czasopisma „Poezija“. Jako
poetka jest częścią platformy Versopolis, a jej wiersze zostały przełożone na
piętnaście języków – ostatnio ukazało się ukraińskie wydanie jej
debiutanckiego tomu wierszy. Prowadzi cykliczne spotkania poświęcone poezji
kobiet, a za swoją działalność aktywistyczną na rzecz równouprawnienia
otrzymała nagrodę Strašne žene. Jako dziecko musiała z powodu wojny opuścić
swój dom rodzinny – obecnie angażuje się także w działania na rzecz uchodźców.
Z wykształcenia fizyczka, dzieciństwo spędziła w małej wiosce Pecki niedaleko
Petrinji. Jest matką dwójki dzieci, mieszka i pracuje w Zagrzebiu.
Laut, direkt, offen und rebellisch schreibt Monika Herceg über brandaktuelle Themen nicht nur für Frauen: über Feminismus und den Kampf um Emanzipation, das Gefangensein zwischen den Herausforderungen von Mutterschaft und beruflicher Verwirklichung, Femizide und Gewalt gegen Frauen. Mit all diesen gesellschaftspolitischen Realitäten ringt die Autorin und formt sie zu emotionaler und engagierter Lyrik von höchster literarischer Qualität.
