Bronislawa Dymara Books

In Polish and Czech pedagogy, there have not been many studies on the social, cultural and educational functioning of academic youth in a culturally diversified environment. The analysis of identity behaviours presented by university students from the Polish-Czech borderland and of their learning potentialities will provide a chance for mutual recognition, understanding and the enrichment of both cultures - along with providing a chance for cultural sensitization. Due to the applied culturalization attitudes, this will also enhance the participation in the culture of the neighbouring country and the shortening of cultural distance. Such studies are also associated with a reflection upon the way in which a contemporary human understands cultural dimensions, the role they play in human life and the scope in which they shape the individual's own and their social/cultural identity.

W odpowiedzi na dynamicznie zmieniający się kontekst społeczno-kulturowy i ekonomiczno-polityczny oraz ze względu na wielowymiarowość procesów rozwoju człowieka autorzy wysuwają propozycje nowych rozwiązań i inicjatyw zarówno w sposobie myślenia, jak i w sferze działalności edukacyjnej. Odsłaniając nowe przestrzenie edukacyjne, akcentują potrzebę wzmocnienia kompetencji międzykulturowych jako fundamentalnych umiejętności życiowych. [] Przywołane w niniejszym tomie doświadczenia społeczne niewątpliwie stanowią inspirujące źródło dla działań edukacyjnych i poczynań badawczych. Mamy nadzieję, że przedstawiony w szerokiej perspektywie teoretycznej materiał empiryczny zachęci Czytelników do ewaluacji własnych działań podejmowanych na polu edukacji międzykulturowej oraz pobudzi do podejmowania nowych wyzwań upowszechniających jej idee. Fragment Wprowadzenia

Tom 11 serii Edukacja małego dziecka, zatytułowany Nauczyciel i dziec­ko w dobie kryzysu edukacji, składa się z dwóch części. Teksty mają charakter teoretyczny, empiryczny i praktyczny. Stanowią wkład w dyskusję nad stanem edukacji małego dziecka oraz możliwościami jej modyfikacji zgodnie z uniwersalnym systemem wartości w perspektywie kształcenia młodych pokoleń i budowania wartościowego społeczeństwa. W szerszej perspektywie – dotyczą dylematów kształcenia nauczycieli. W części pierwszej – Współczesny nauczyciel wobec zmiany w edukacji – autorzy tekstów podejmują ważne kwestie związane z budowaniem autorytetu nauczyciela, ze stylami i metodami jego pracy pedagogicznej zarówno w przedszkolach, jak i szkołach. Wychodząc naprzeciw potrzebom dzieci, autorzy wskazują w swoich artykułach na sposoby ich rozpoznania oraz uwzględniania w praktyce pedagogicznej. Podkreślają wagę właściwej komunikacji między nauczycielami, rodzicami i dziećmi. Przedstawiają możliwości wdrożenia w polskich szkołach wartościowych koncepcji i systemów kształcenia, mniej lub bardziej znanych w światowych systemach edukacyjnych.Teksty zawarte w części drugiej, zatytułowanej Rodzic – dziecko – nauczyciel w aktualnej przestrzeni wychowawczo-edukacyjnej, odnoszą się do zagadnienia współpracy rodziców (i rodziny) z nauczycielami pracującymi w przedszkolach i szkołach. Ukazano w nich znaczenie dzieciństwa spędzanego w rodzinie, przedszkolu i szkole oraz wagę udziału rodziców w edukacji dzieci. Przedstawiono dylematy rodziców związane z pójściem dziecka do przedszkola, podjęciem przez nie obowiązku szkolnego oraz ich poglądy na temat osoby nauczyciela. Podjęto wątek zmiany w komunikacyjnej przestrzeni edukacji, a także problematykę uwarunkowań i implikacji współczesnego wychowania w rodzinie w kontekście „zatracenia” w cyberprzestrzeni czy nieharmonijnego rozwoju dzieci oraz zagadnienie kryteriów oceny warunków rozwoju dzieci w rodzinie. Oddając do rąk Czytelników ten tom, wyrażamy nadzieję, że jego lektura będzie przyczynkiem do podjęcia lub pogłębienia badań nad dzieciństwem i edukacją małego dziecka.

Tom pomyślany jako podsumowanie serii okazał się podwójnym pożegnaniem – zamierzonym pożegnaniem z serią oraz, niestety, pożegnaniem z Autorką. [...] Przychodzi smutne skojarzenie z mądrą myślą wyrażoną przez księdza Jana Twardowskiego – trzeba się śpieszyć, by dzielić dobro. Pozostaje po Bronisławie Dymarze dobra pamięć, pamięć o szlachetnym Człowieku, zaangażowanej Nauczycielce, Autorce oryginalnych prac. Sięgajmy zatem do Jej dzieł i przeżywajmy tę formę – także ważnego – współbycia. [...] Powstała książka niewielka pod względem objętości, ale spełniająca wiele funkcji. Jest to podsumowanie serii, ale również przegląd poglądów, koncepcji i teorii wychowania, a także praktyk edukacyjnych – z XIX i XX wieku. Ponadto jest to oryginalna propozycja teoretycznej refleksji o dziecięcości oraz inspiracja do studiów i badań nad edukacją małych dzieci. Publikacja spełnia też funkcje promocji wartościowych lektur i zapewne będzie wykorzystana jako pewnego rodzaju przewodnik po literaturze, a zatem okaże się przydatna nauczycielom, studentom i w ogóle osobom zainteresowanym edukacją małych dzieci. Sądzę, że przyczyni się również do kształtowania jeszcze większej wrażliwości środowisk akademickich na sprawy współczesnej oświaty. Może wreszcie stać się impulsem do ożywienia społecznych dyskusji o istocie, powinnościach i praktyce edukacji – szczególnie edukacji małych dzieci. Jak na jedną niewielką książkę to bardzo dużo. Z recenzji prof. zw. dr. hab. Tadeusza Lewowickiego

W książce: 'Dziecko w świecie edukacji - Podstawy uczenia się kompleksowego', (XVIII tom serii Nauczyciele-Nauczycielom) autorka prezentuje sprawdzoną, innowacyjną, spójną koncepcję pracy, zwaną uczeniem się - nauczaniem kompleksowym. Książka dotyczy nie tylko cech dobrej edukacji, ale stanowi opis przyjaznych relacji pomiędzy osobami, które ją tworzą. Jest klarownym, wielorako uzasadnionym wykładem o procesie tworzenia więzi i wspólnoty w szkole z ludzką twarzą, a więc przestrzeni kultury, pozbawionej przemocy, opartej na współdziałaniu, tolerancji, poczuciu swobody i zaangażowaniu. W części pierwszej (r. I-II) ukazano krótką historię długich prób i badań (1966-2006), bogactwo form współudziału uczniów w procesie tworzenia cykli zajęć (od 5-15 lekcji), a więc sztukę przekładu idei pedagogicznych na konkretne działania edukacyjne. W części drugiej (r. III-VII) opisano strukturę kompleksów, ich zróżnicowanie, cechy lekcji projektujących, ćwiczeniowo-badawczych i kontrolno-oceniających; stosowany system oceny i samooceny, warsztat pracy ucznia i nauczyciela. Także nowatorskie techniki pracy, oparte na znajomości dziecka oraz synektyki i heurystyki, a więc: techniki działań równoległych twórcze formy wyzwalania talentów, indywidualizacji pracy i jej dokumentowania (system fiszek, klasowe księgi wypracowań itd.). Opisano także nowe zasady nauczania i zasadę zadaniowości, współdziałania, progresywności oraz funkcjonalnej strukturalizacji. W części końcowej (r. VIII-IX) próbowano odpowiedzieć na pytanie: Czy szkoła może mieć duszę? Tu też uzasadniono, że przesunięcie priorytetów w kompleksowej edukacji i całej serii o dziecku w różnych światach, pozwala wprowadzić do nauki nowa odmianę pedagogiki personalistycznej, zwana pedagogiką współbycia. Jest ona oparta na trzech filarach: inteligencji emocjonalnej, intelektualnej i woli samokształcenia. Współbycie opiera się na siedmiu przestrzeniach interpersonalnych. Są to: przestrzeń realna, intelektualna, mentalna, emocjonalna, a więc meto przestrzeń, łącząca człowieka ze światem w oparciu o synergetyczne podłoże wzajemnej życzliwości ludzi wobec siebie.