Astolphe Louis L�onor markiz de Custine (1790-1857), pisarz i podr�żnik, autor książek podr�żniczych i powieści.Zaprzyjaźniony z polskim środowiskiem emigracyjnym Hotel Lambert w Paryżu: z Czartoryskimi, Mickiewiczem, Chopinem, z kt�rym koresponduje intensywnie przez kilka lat.Znajomość z braćmi Gurowskimi, Adamem i Ignacym była jednym z powod�w wyprawy markiza do Rosji: piętnastoletni Ignacy za udział w Powstaniu Listopadowym był ścigany wyrokiem carskim także na emigracji. Wizyta Custinea w Petersburgu i jego rozmowy z cesarską parą miały wyjednać amnestię dla młodego patrioty. Rzecz się nawet powiodła. Książka zatem ukazała się w roku 1843 i miała oszałamiające powodzenie. Sześć nakład�w we Francji, kilka pirackich wydań w Belgii, szereg tłumaczeń: w sumie dwieście tysięcy egzemplarzy w kr�tkim przeciągu czasu, cyfra na owe lata zawrotna. Wciągnięta natychmiast na indeks w Rosji, była tam przemycana przez podr�żnych zagranicznych i rosyjskich: czytano ją to z cierpką aprobatą, to z gwałtownym oburzeniem. [ ] Mikołaj I wpadł po szybkim przekartkowaniu czterech tom�w w gniew, słyszano go mruczącego pod nosem: Moja wina, to ja ułatwiłem temu łajdakowi przyjazd do Rosji. Fama jednak głosi, że dał się p�źniej przemoc ciekawości i wyjątkowo nudne wieczory w pałacu wypełniał sobie i rodzinie czytaniem na głos wybranych rozdział�w. Dopiero po upływie siedemdziesięciu blisko lat, w roku 1910, cenzura carska zezwoliła na skr�cone rosyjskie wydanie książki. Prawie jednobrzmiący skr�t ujrzał światło dzienne nazajutrz po rewolucji, ale został błyskawicznie skonfiskowany, z powod�w kt�re są bardziej oczywiste dzisiaj niż mogły być wtedy. Gustaw Herling-Grudziński Dziennik pisany nocą
