Wisława Szymborska. W poetyckim kręgu innobytów 2023/2024 nr 1
Piotr Zbróg Books
Najnowsze wyniki badań nad dysleksją wskazują, że jest to zaburzenie językowe. U jego podstaw leżą trudności w nabywaniu języka przez dziecko w najwcześniejszych etapach rozwoju, a ich konsekwencją jest (mniej lub bardziej ograniczony) zasób wiedzy i umiejętności, które składają się na sprawne używanie systemu językowego w interakcjach społecznych. W niniejszej publikacji dużo miejsca poświęcono tym treściom kształcenia polonistycznego, które w praktyce dotyczą budowania kompetencji językowej i komunikacyjnej, a więc słuchaniu i rozumieniu tekstów, czytaniu i rozumieniu tekstów, tworzeniu tekstów mówionych, tworzeniu tekstów pisanych, zagadnieniom fonetycznym i ortograficznym. Takie ujęcie tematu wyznacza nowe sposoby inkluzywnego kształcenia językowego dyslektyków, które wykorzystują metody aktywizujące, nacelowane są na pragmatykę języka, uwzględniają indywidualne potrzeby ucznia z dysleksją w szkole podstawowej, a co najważniejsze mogą być wykorzystane przy odpowiednim doborze materiału językowego w pracy z dyslektykiem w starszym wieku szkolnym i kolejnych etapach edukacji. Książka wzbogacona jest więc o karty pracy z praktycznymi ćwiczeniami dyskursywno-receptywnymi rozwijającymi takie umiejętności językowe jak: słuchanie, mówienie, czytanie oraz pisanie.
W niniejszym opracowaniu zebrano materiał dotyczący aktualnych kwestii językowych, które użytkownicy polszczyzny zgłaszali w nieodległej przeszłości do rozstrzygnięcia w internetowej poradni językowej, w programach radiowych oraz telewizyjnych. Do opisu wybrano zagadnienia złożone i niejednoznaczne pod względem statusu normatywnego, mające wariantywne rozwiązania, niemieszczące się w dotychczasowej normie skodyfikowanej. Przykładem mogą być wyrazy mylone co do nazywania przyczyny koronawirus i skutku covid jednak usankcjonowane normatywnie. Opisano także status m. in. nieustabilizowanej pod względem ortograficznym cząstki i / lub leksemu mega- / mega oraz zapisu i fleksji wyrażenia ChatGPT (chat GPT). Scharakteryzowano leksemy nieopisane w słownikach typu videocast, ozusować i ozdjęciować, pojawiające się w przestrzeni komunikacyjnej na tyle często, że stały się przedmiotem komentarzy i pytań o charakterze poprawnościowym. Dylematy Polaków wywołują również wyrazy już ugruntowane w języku, od dawna notowane w słownikach: pisownia przymiotnika skrutacyjny; możliwość odmiany w liczbie mnogiej vademecum, jeszcze do niedawna niedopuszczalna ze względu na etymologię; posługiwanie się wyrażeniami dwoje zajęć vs. dwa zajęcia.