Wierzyński. Sense Beyond Catastrophe
A Biography of the Poet




A Biography of the Poet
Kazimierz Wierzyński, jeden z najwybitniejszych poetów polskich XX wieku, prominentny skamandryta, niestrudzony opiekun literackich adeptów, wreszcie jedna z czołowych postaci polskiej literatury emigracyjnej i życia literackiego poza krajem, niezłomny i nieprzejednany reprezentant środowiska londyńskiego, który ze szczytu powodzenia, obrotem spraw przerastających jednostkę, ale i skutkiem własnych wyborów spadł w nizinę obcości, odrzucenia, zmarginalizowania, nieledwie zapomnienia. Nie doczekał się aż do teraz mono- i biografii, które pokazałyby nie tylko poetę, ale i człowieka, i w dodatku uczyniły to zajmująco, dostępnie, poza jakimkolwiek metajęzykiem. Dobrze się stało, szczęśliwie nawet, że książkę o poecie napisał poeta, poeta dysponujący solidnym warsztatem nie tylko pisarskim, ale też literaturoznawczym. Książka pomyślana została jako cykl esejów biograficznych komponujących się w spójną całość. To "opowieść biograficzna" umieszczona w rozległym kontekście historycznym, społecznym, politycznym, w którym Autor porusza się ze swobodą erudyty, jest właśnie opowieścią do przeczytania, do odczucia.(z recenzji wydawniczej dra hab. Krzysztofa Ćwiklińskiego)
WOJCIECH WENCEL urodził się 16 lutego 1972 roku w Gdańsku. Jest autorem wielu tomów poetyckich, w tym "Wiersze" (1995), "Oda na dzień św. Cecylii" (1997), "Oda chorej duszy" (2000) oraz "Polonia aeterna" (2018). W 2017 roku opublikowano jego "Wiersze wybrane", a jego twórczość została przetłumaczona na angielski, rosyjski i ukraiński. Wencel zdobył liczne nagrody, w tym Nagrodę Fundacji im. Kościelskich oraz Nagrodę Literacką im. Józefa Mackiewicza. W 2020 roku wydał biografię Kazimierza Wierzyńskiego, a rok później biografię Jana Lechonia, obie nagrodzone w kategorii najlepszej książki popularnonaukowej o historii Polski XX wieku. Jego trylogię o poetach emigracyjnych zamyka biografia Stanisława Balińskiego, ogłoszona w 2024 roku. Gdańska Matarnia, gdzie mieszka od dzieciństwa, jest centralnym punktem jego twórczości. Wiersze Wencla często eksplorują wspomnienia i emocje, przywołując obrazy z przeszłości, jak w utworze, w którym ślepy faun wędruje po ogrodzie, grając smutną melodię na flecie.
Po Wierzyńskim i Lechoniu otrzymujemy kolejny portret poety związanego z czołową w Dwudziestoleciu grupą Skamander. Minęło ponad sto lat od rozpoczęcia działalności tej utalentowanej plejady, co oddziaływała na polską poezję do 1939 i w latach wojny, i po wojnie, w kraju i na emigracji. Naturalnym biegiem rzeczy twórczość ta odeszła do historii, zmieniły się oceny historyków literatury i krytyków. Zmieniły się gusta czytelnicze. A jednak, czytelnik przypadkowy, nie profesjonalista, odkrywa nieraz w pisarstwie tych poetów utwory budzące refleksję emocjonalną i estetyczną, a czasem zaskakujące w połączeniu z nimi wrażenie intelektualne. Różne były indywidualne losy artystyczne skamandrytów, tak jak różna ich ewolucja światopoglądowa i uwikłania biograficzne w dramaty historii dwudziestowiecznej. Z niektórymi los obszedł się okrutnie, nie zaistnieli w kulturze na tyle, na ile mogli zasługiwać. Do takich właśnie należy bohater monografii, Stanisław Baliński. Tytuł jej jest w jego przypadku wyjątkowo trafny, choć dotyczy, w szczególny sposób, raczej późniejszych lat jego życia.