Biliński Piotr Books

Władysław Konopczyński to ojciec założyciel nowoczesnej historiografii XVIII wieku, znawca archiwaliów tego okresu na niespotykaną skalę, autor z górą 60 książek naukowych, twórca Polskiego słownika biograficznego, promotor 46 doktorów, działacz polityczny Narodowej Demokracji i poseł na Sejm II Rzeczypospolitej, aktywny członek wielu gremiów społeczności historyków, więzień Sachsenhausen, inspirujący kolegów z Sonderaktion Krakau do wytrwania, nauczyciel na tajnym Uniwersytecie Jagiellońskim, badacz niepokorny wobec narzucanego siłą marksizmu i niezłamany przez PRL-owskie prześladowania, doprowadzone do granicy, której wreszcie nie wytrzymało serce. Objęcie całości biografii archiwożercy Piotr Biliński zawdzięcza najpierw wieloletniemu trudowi wczytywania się w prowadzone przez Konopczyńskiego przez całe dorosłe życie Dziennik (167 zeszytów). To on tworzy szkielet chronologiczny książki. Ale podziw wzbudza również obfitość faktów, zaczerpniętych z poszukiwań śladów tytułowego bohatera w kolejnych archiwach. Biograf wędrował w ich tropieniu od Krakowa po Warszawę, Wrocław, Poznań, Łódź i Toruń, przejrzał zbiory rękopisów we Lwowie, Wilnie, Paryżu i Londynie, korzystał wreszcie z archiwaliów rodzinnych Konopczyńskich w Gliwicach i Warszawie, a także z relacji ustnych rodziny historyka. Nie rezygnując z krytycznego dystansu badacza, Piotr Biliński stworzył książkę, w której obok bogactwa informacji czytelny jest ogromny szacunek dla bohatera dzieła. Jest ono godne tej rangi historyka i człowieka, jakim był Władysław Konopczyński. prof. dr hab. Zofia Zielińska Dr hab. Piotr Biliński, profesor nadzwyczajny na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Historyk historiografii, nauki i kultury, badacz historii Polski XIX i XX wieku. Autor biografii Feliksa Konecznego, Stanisława Kutrzeby i monografii rodu Moszyńskich herbu Nałęcz. Członek Polskiego Towarzystwa Historycznego, Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych i Towarzystwa Historiograficznego. Publikuje także na łamach Kwartalnika Historycznego, Dziejów Najnowszych, Odrodzenia i Reformacji w Polsce oraz Acta Poloniae Historica.

Adam Vetulani (1901–1976) był profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego i sekretarzem generalnym Polskiej Akademii Umiejętności, cieszącym się uznaniem w krakowskim środowisku naukowym jeszcze przed II wojną światową. Uważany za godnego następcę Oswalda Balzera i Stanisława Kutrzeby, był wybitnym historykiem prawa polskiego i kanonicznego, zdobywając autorytet wśród uczonych europejskich i amerykańskich, takich jak Gabriel Le Bras czy Stephan Kuttner. Uczestnicy jego seminariów postrzegali go jako niezrównanego mistrza, choć nie brakowało wśród nich wspomnień o jego rygorystycznym podejściu do nauki. W gronie jego uczniów znaleźli się znakomici historycy prawa, m.in. Wacław Uruszczak i Stanisław Grodziski. Mimo sukcesów naukowych, życie Vetulaniego naznaczone było tragicznymi wydarzeniami: w czasie II wojny światowej był internowany w Szwajcarii, a jego żona doświadczyła trwałego kalectwa w wyniku bombardowania. W 1965 roku zginął jego młodszy syn, Jan. W okresie komunistycznym podejmował działania na rzecz autonomii nauki, walcząc o odtworzenie Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz reaktywację Polskiej Akademii Umiejętności, co skutkowało inwigilacją przez bezpiekę, ograniczającą jego możliwości uczestnictwa w międzynarodowych konferencjach.

Wanda Pełczyńska, działaczka niepodległościowa, polityczna, dziennikarka i sufrażystka, od 1913 roku była członkinią Polskich Drużyn Strzeleckich. Jako komendantka kurierek Frontu Litewsko-Białoruskiego brała udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W okresie międzywojennym pełniła funkcję redaktor naczelnej „Bluszczu” i „Kobiety Współczesnej”, a także była posłanką na Sejm IV kadencji. W czasie II wojny światowej została uwięziona przez NKWD i działała w Armii Krajowej. Po wojnie, na emigracji w Londynie, współtworzyła Studium Polski Podziemnej, zajmując się archiwizowaniem dokumentów dotyczących AK i Polskiego Państwa Podziemnego. Kontynuowała działalność publicystyczną, komentując aktualne wydarzenia oraz historię niemieckiej i sowieckiej okupacji Polski, co sprawiło, że w PRL-u popadła w niepamięć. Jej biografia jest związana z dramatycznymi wydarzeniami XX wieku w Polsce, a książka, oparta na szerokich badaniach, przywraca pamięć o tej fascynującej postaci. Wartość publikacji wynika z przedstawienia mało znanej, lecz interesującej osobistości oraz jako modelowe studium polskiej inteligencji określanej jako „pepeesowsko-niepodległościowa”.