Kalbarczyk Sławomir Books

Zakulisowe rozmowy przywódców polskich na uchodźstwie, polityków sowieckich, brytyjskich i amerykańskich, konflikty interesów między głównymi siłami sceny politycznej czasów II wojny światowej, nieporozumienia na szczeblu dyplomatycznym, błędna interpretacja faktów oraz słów adwersarzy ‒ i wreszcie powstanie w 1941 r. Armii Andersa oraz jej ewakuacja do Iranu w 1942 r. Temu właśnie poświęcona jest książka Sławomira Kalbarczyka.Gdy na frontach toczyła się wojna, w gabinetach trwała gra, której stawką była przyszłość tysięcy łagierników i zesłańców na nieludzkiej ziemi. Autor ukazuje, często w zupełnie nowym świetle, bieg wydarzeń i rolę poszczególnych jej uczestników. Nowe jest także wyjaśnienie fundamentalnego problemu w dziejach tej armii – okoliczności, w jakich zapadła decyzja o jej wyjściu do Iranu. Wydarzenie to było do tej pory rozmaicie, często zupełnie dowolnie interpretowane w historiografii. Książka ukazuje się w roku 50-lecia śmierci dowódcy Armii Polskiej w ZSRS – gen. Władysława Andersa.

Książka jest pierwszą biografią polityczną Kazimierza Bartla (1882–1941), która ukazuje się ponad 70 lat od jego tragicznej śmierci. Kim był jej bohater? To postać nieco zapomniana – zupełnie niesłusznie. Przekonuje o tym chociażby wyliczenie stanowisk pełnionych przez Bartla w okresie II Rzeczypospolitej. Był m.in.: szefem kolejnictwa wojskowego w okresie walk o granice Odrodzonej Rzeczypospolitej, ministrem kolei żelaznych w czasie wojny polsko-bolszewickiej, posłem na sejm przez większą część lat dwudziestych, pięciokrotnym premierem w czteroleciu po zamachu majowym, ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego na przełomie 1926 i 1927 r., wreszcie senatorem w ostatnich dwóch latach istnienia II Rzeczypospolitej. Choć nie był „klasycznym” piłsudczykiem, w ciągu kilku lat po zamachu majowym został jednym z najbliższych współpracowników Marszałka. Surowy w ocenie ludzi Piłsudski tak o nim mówił po dymisji czwartego gabinetu Bartla 16 kwietnia 1929 r.: „Panie Kazimierzu! Wśród wielu rzeczy, które przeżyłem w ostatnich latach, ty byłeś tym, który mi najwięcej pomagałeś”. Życie tej wybitnej postaci, nie tylko znaczącego polityka, lecz także znakomitego uczonego zajmującego się szczególnym działem matematyki – geometrią wykreślną – przerwała wojna. Jako jedyny szef rządu II Rzeczypospolitej został rozstrzelany przez Niemców. Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Ziemie polskie pod okupacją 1939–1945”