Beowulf

More about the book

J.R.R. Tolkien przetłumaczył `Beowulfa`, staroangielski poemat z ok. VIII w., a spisany prawdopodobnie na początku XI w., w 1926 roku, kiedy miał 34 lata. Wracał do tego przekładu p�źniej, nanosząc pośpieszne poprawki, lecz nigdy nie brał pod uwagę jego publikacji. Podjął się jej teraz Christopher Tolkien. Przekładowi towarzyszy pouczający komentarz autora do samego poematu w formie wykład�w wygłoszonych w Oksfordzie w latach trzydziestych XX w., rzucających także światło na proces tłumaczenia. Wykłady te dowodzą niezwykłej swobody, z jaką Tolkien poruszał się po �wczesnej literaturze i historii. Autor przekładu `Beowulfa` poświęca wiele uwagi szczeg�łom i realiom epoki, kt�re nadają jego wizji bezpośredniości i jasności. Zupełnie jakby wszedł do tej wyobrażonej przeszłości i stał obok Beowulfa oraz jego wojownik�w, kiedy po zejściu na ląd w Danii strząsali kolczugi, był świadkiem jego narastającego gniewu, kiedy Unferth się z nim drażnił, albo jakby sam ze zdumieniem podnosił wzrok na straszliwą rękę Grendela umieszczoną nad drzwiami Heorotu. Wykłady te dowodzą także szerszego spojrzenia Tolkiena na kontekst literacki `Beowulfa` oraz tematy poruszane w poemacie, np. historii ze smokiem nie traktuje jak kolejnej bajki o ukrytym skarbie, lecz zwraca uwagę na jego związek z wcześniejszymi, pogańskimi czasami i otaczającą go atmosferę tragedii, analizuje wsp�łistnienie w poemacie element�w pogańskich i chrześcijańskich czy objaśnia subtelności zawartej w nim ironii oraz rozplątuje dynastyczne zawiłości. Christopher Tolkien dołączył do przekładu i komentarza napisaną przez ojca (także w języku staroangielskim) `cudną opowieść`, pokazującą, jak mogłaby wyglądać historia Beowulfa jako ludowa opowiastka, pozbawiona wszelkich naleciałości ideologicznych i historycznych. J.R.R. Tolkien (1892-1973) jest tw�rcą Śr�dziemia oraz autorem tak klasycznych i nadzwyczajnych powieści, jak `Hobbit`, `Władca Pierścieni` i `Silmarillion`. Jego książki zostały przetłumaczone na ponad pięćdziesiąt język�w i sprzedały się w milionach egzemplarzy na całym świecie. Christopher Tolkien jest trzecim synem J.R.R. Tolkiena. Wyznaczony przez ojca na opiekuna jego spuścizny literackiej, poświęcił się redagowaniu i wydawaniu jego nieopublikowanych dzieł, a zwłaszcza `Silmarillionu` i `Niedokończonych opowieści`.